Λιλ

(Lille). Πόλη (183.522 κάτ. το 1998) της βόρειας Γαλλίας, πρωτεύουσα του διαμερίσματος του Βορρά Πα-ντε-Καλέ (Nord-Pas-de-Calais, 12.413 τ. χλμ., 3.996.588 κάτ.) και του νομού του Βορρά, στην ιστορική γεωγραφική περιοχή της Φλάνδρας. Είναι χτισμένη στα σύνορα με το Βέλγιο και στα κράσπεδα του μεγάλου γαλλικού ανθρακοφόρου λεκανοπεδίου. Η μεγάλη βιομηχανική ανάπτυξή της είχε ως αποτέλεσμα την τοπογραφική διεύρυνση της πόλης έξω από το τριγωνικό τείχος του 11ου αι. που την περιέβαλε και έτσι η Λ. εξελίχθηκε κυρίως σε οικονομικό κέντρο της βόρειας Γαλλίας. Αποτελεί οδικό και σιδηροδρομικό κόμβο με ζωηρή κίνηση, είναι ποτάμιο λιμάνι και διαθέτει αεροδρόμιο. Είναι περίφημη για τα υφαντά της –ιδιαίτερα βαμβακερά, λινά και από συνθετικές ίνες– ενώ στην πόλη λειτουργούν επίσης εργοστάσια μεταλλουργίας, χημικών προϊόντων και τροφίμων. Η Λ. είναι πολιτιστικό κέντρο μεγάλου ενδιαφέροντος, αποτελεί έδρα τριών πανεπιστημίων και αξιόλογων μουσείων και πινακοθηκών που φιλοξενούν αριστουργήματα διαφόρων Φλαμανδών ζωγράφων και κοσμείται από τους ναούς του Αγίου Μαυρικίου, του Αγίου Ανδρέα, της Αγίας Μαγδαληνής (18ος αι.) και της Αγίας Αικατερίνης, αναγεννησιακής εποχής με απομιμήσεις μπαρόκ. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το σωζόμενο μέρος των οχυρώσεων του 17ου αι. που είχε κατασκευάσει ο Βομπάν με διαταγή του αγίου Μαυρικιίου, καθώς και το μέγαρο του παλαιού Χρηματιστηρίου. Ιστορία. Η πόλη είναι η αρχαία Insula (ή L’ Isle = νησί), που ιδρύθηκε ως φρούριο σε ένα νησάκι, ανάμεσα σε δύο βραχίονες του ποταμού Ντελ, παραπόταμου του Σκάλδη μέσω του Λις, εκεί όπου σήμερα υψώνεται ο ναός της Παναγίας της Τρέιγ. Η θέση της κοντά στα σύνορα και στο σημείο όπου συγκλίνουν σημαντικές συγκοινωνιακές αρτηρίες, οδικές και ποτάμιες, ευνόησε την εμπορική και τη βιομηχανική (κυρίως υφαντουργίας) ανάπτυξη της πόλης, γεγονός που προκάλεσε αιματηρούς αγώνες για την κατοχή της. Πράγματι η Λ., αρχικά φέουδο των κομήτων της Φλάνδρας, αποτέλεσε για μακρό χρονικό διάστημα το μήλον της έριδος μεταξύ εκείνων και των Γάλλων. Στη συνέχεια περιήλθε στους δούκες της Βουργουνδίας και έγινε ο τόπος διαμονής της προτίμησής τους. Αργότερα κατελήφθη από τους Ισπανούς, περιήλθε και πάλι στους Γάλλους, ανακατελήφθη το 1708 από τον Ευγένιο της Σαβοΐας και το 1713 πέρασε οριστικά στους Γάλλους με τη συνθήκη της Ουτρέχτης. Εξαιτίας των περιπετειών της κατά τη διάρκεια των αιώνων, της κατοχής της από τους Γερμανούς κατά τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο και των βομβαρδισμών από τους Συμμάχους κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, η Λ. διατηρεί περιορισμένα στοιχεία από το λαμπρό παρελθόν της. Η μεγαλοπρεπής Πύλη του Παρισιού (17ος αι.), που θυμίζει την κατάκτηση της Φλάνδρας από τον Λουδοβίκο ΙΔ’, στην πόλη Λιλ της Γαλλίας.